Thập Niên 70: Trở Về Trước Ngày Kết Hôn Với Tra Nam

Cố Nguyệt Hoài không hề nản lòng, xốc lại tinh thần, bắt đầu tìm kiếm mục tiêu tiếp theo. Cô phải bán bằng hết số ớt trong giỏ mới được về nhà, bằng không chuyến đi chợ đen lần này là uổng công hay sao?

Lượng rau được cung cấp mỗi ngày cho các cửa hàng rau quốc doanh là có hạn, người thành phố muốn ăn một món rau tươi cũng phải xếp hàng chờ từ sáng sớm.

Chất lượng của những cây ớt được trồng trong không gian Tu Di của cô thì không phải nói nhiều lời. Nhưng, giá rau năm nay đúng là rẻ bèo, cửa hàng rau quốc doanh chỉ bán một cân ớt với giá hai xu rưỡi. Số ớt trong giỏ của cô tính ra cũng có khoảng năm cân mà thôi.

Do đó, dù cô có bán đắt hơn một xíu, nhiều thì năm xu, một xu thì cũng chỉ kiếm được vài hào.

Có điều chân muôi có bé đến mấy cũng là thịt. Xéo theo bối cảnh thời đại này, cô không chê ít.

Ớt bán chạy hơn những gì cô nghĩ. Dạo gần đây dân chúng chỉ muốn no bụng cứ không cầu ăn ngon. Mua một ít ớt về làm đại một hũ tương ớt, phết lên trên bánh bao, thế là giải quyết xong một bữa cơm.

Ớt cô bán có phẩm chất rất tốt, lại còn đẹp mã. Bán hết cả giỏ này, kiếm được hai hào.

Cố Nguyệt Hoài không đi vội, cô biết trong nhà đã hết lương thực nên dạo trong chợ đen mua năm cân bột ngô, mỗi cân là một hào. Lúc chuẩn bị rời đi, cô lại bắt gặp một chú bán gà. Gà đã được làm thịt xong xuôi, gà trống sáu hào mốt một cân, gà mái thì sáu hào bảy một cân.

Nhớ đến dáng vẻ làm việc mướt mải mồ hôi của Cố Chí Phượng và cái tay bị thương của Cố Đình Hoài, mím môi mua nửa con gà mái già, chuẩn bị mang về hầm súp bồi bổ cho hai người kia. Nửa con gà mái già là hai cân hai lạng, không được dùng phiếu, tiêu mất bốn hào bảy xu.

Cố Nguyệt Hoài đặt thịt gà vào trong giỏ xách, toan rời đi, nhưng bị ông chú bán gà ngăn lại.

Đối phương trông khá hồi hộp, ngó nghiêng xung quanh một hồi, cuối cùng mới tháo mũ xuống, gãi gãi ót, thì thầm với vẻ mập mờ: “Cô bé này, cháu muốn mua gà con không?”

Nghe vậy, Cố Nguyệt Hoài sáng mắt lên: “Chú có ạ?”

Thời gian qua nổi lên xu hướng “triệt tiêu cái đuôi của chủ nghĩa tư bản”, không cho phép làm nghề phụ trong nhà. Các xã viên cũng không được thu hái những thứ rau cỏ mình trồng ở trước và sau nhà để đem bán trên thị trấn kiếm đồng ra đồng vào, nếu bị bắt sẽ bị khép tội “đi vào con đường của chủ nghĩa tư bản”.

Thỉnh thoảng, các đại đội sản xuất tổ chức đội dân quân canh giữ mỗi sáng sớm trước những con đường dẫn lên thị trấn. Nếu bị chặn lại và khám ra rau cỏ, xã viên sẽ phải viết bản kiểm điểm, thậm chí còn bị mất trắng chỗ rau kia.

Cố Nguyệt Hoài ngắm nghía mãi, buổi chiều mới mò đến đây. Hôm nay cô gặp may, đầu đường không có dân quân canh gác.

Nuôi gà cũng là nghề phụ, bị cấm. Trong thôn chỉ có đại đội là có chuồng gà, nuôi mười mấy con. Số trứng gà được thu nhặt hàng ngày đều được tích trữ lại, trở thành hiện vật và phân phát định kỳ cho các xã viên. Tính theo đầu người, mỗi năm một người sẽ được chia ba hay bốn quả.

Tuy nhiên, nếu nói lương thực là một đồng tiền mặt thì trứng gà chính là mặt hàng cực nóng.

Trứng gà là món quà quý trong những dịp lễ tết hay lui tới giao lưu với nhau. Ngoài ra, xã viên có thể trao đổi vật lấy vật. Một quả trứng gà đổi được khoảng nửa cân muối, điều đó chứng tỏ trứng gà quý như thế nào. Tóm lại, những năm này chẳng có ai có thể từ chối trứng gà.

Cô biết thể nuôi gia súc gia cầm trong không gian Tu Di, tiếc là không tìm đâu ra con giống.

Cho dù gà mái của đại đội có ấp đẻ ra gà con thì cũng không chia cho cô được. Cô vốn nghĩ rằng sẽ đợi khoảng hai năm nữa, chờ nhà nước kêu gọi đẩy mạnh chăn nuôi gà và heo thì cô mới tìm mua gà con. Bây giờ thì không, niềm hy vọng tắt ngúm.

Ông chú bán gà gật đầu, khẽ nói: “Trong nhà ấp được mười mấy con gà con, không dám mang ra chợ đen, sợ động tĩnh quá lớn, bây giờ vẫn giấu ở nhà. Cháu muốn không? Muốn thì bắt lấy hai con nhé?”

Cố Nguyệt Hoài xoa cằm: “Muốn! Chú, gà con nhà chú bán thế nào?”

Ông chú cười khổ, huơ huơ tay: “Gà con thì đáng được mấy đồng, mỗi con một hào rưỡi.”

Cố Nguyệt Hoài nhấm tính thật nhanh, đáp: “Vậy đi, chú, cháu mua hết gà con nhà chú, bớt rẻ hơn được không? Không nhiều đâu, mỗi con bớt một xu nhé?”

Nghe vậy, ông chú hết sức vui mừng, vội nói: “Được!” Sau phút cao hứng, ông lại hơi do dự: “Cháu muốn mua thật à? Nếu bị bắt thì… Cháu không được khai là chú bán đâu.”

Cố Nguyệt Hoài phì cười: “Chú cứ yên tâm đi.”

Nói đến nước này, ông chú cũng chẳng nhiều lời nữa, hớn hở thu sạp dẫn Cố Nguyệt Hoài về nhà.

Nhà ông nằm trong hẻm nhà họ Bách trên thị trấn, là một dãy nhà ngang.

Nhà ngang cao hừng mấy tầng, mỗi tầng đều có một hàng lang dài nối liều hơn chục căn hộ nhỏ. Căn hộ có diện tích không lớn, nhiều lắm là mười mấy mét vuông. Mỗi nhà đều chứa bảy, tám hay thậm chí là mười mấy miệng ăn.

Từng nhà đều đặt bếp lò trước cửa. Mỗi khi nấu nướng, mùi hương lại bay khắp khu nhà, thức ăn cũng được bày ra ngoài. Việc hôm nay nhà tôi ăn thịt khô, ngày mai nhà tôi ăn trứng gà hay “ăn cái gì” là chủ đề thường nhật cho những cuộc trò chuyện của các hộ dân dãy nhà này.

Vả lại, cả dãy nhà ngang này đều dùng chung nhà tắm, nhà vệ sinh cũng là đồ công cộng, mỗi sáng sớm đều tấp nập người đi “xả lũ”.

Cố Nguyệt Hoài đã hiểu, thảo nào ông chú lại vội vàng muốn bán gà con đến thế. Nhà ngang chật hẹp, hàng xóm ngẩng lên hay cúi đầu cũng thấy mặt nhau, nuối mấy con gà lớn đã đủ phiền toái, càng không nói đến mười mấy nhóc gà con chiêm chiếp đói ăn.

Nhà ông chú nằm ở tầng một. Vừa móc chìa khóa ra mở cửa, một mùi khói gay gắt đã xộc thẳng vào mũi.

Cố Nguyệt Hoài đi theo vào nhà, bên trong chỉ có một bà cụ già đang nhặt rau.

Ông chú đóng cửa lại, phấn khởi nói với bà cụ đang nhặt rau: “Mẹ, bán được gà con rồi.”

Bà cụ cũng tỏ ra vui mừng, chà tay lên áo quần rồi nhìn về phía Cố Nguyệt Hoài: “Cô bé cháu mua gà à?”

Cố Nguyệt Hoài vuốt cằm: “Vâng, cụ lấy gà ra đi, để cháu xem thử.”

Cô vừa nói vừa nhìn xuống gầm giường. Vừa vào cửa, cô đã nghe thấy tiếng chíp chíp ríu rít phát ra từ đây, chẳng biết đám gà con bị giấu dưới giường có khó chịu muốn c.h.ế.t hay không.

“Chao ôi!” Bà cụ vội khom lưng chui vào gầm giường, qua một hồi lâu mới chật vật đẩy một chiếc thùng giấy nhỏ ra ngoài. Cố Nguyệt Hoài cúi đầu ngắm nghía, bên trong có mười mấy con gà ta lông tơ vàng mượt, chen chúc sưởi ấm cho nhau.

Dưới đáy thùng có chút hạt bắp nghiền, đám gà con thấy đông, vội vàng kêu ầm lên.

“Ôi tổ tông của tôi ơi, đừng kêu nữa!” Ông chủ có phần sốt ruột, hạ giong mắng một câu.

Ông nói với giọng khổ sở: “Gà chú bán là gà nhà trai cho lúc con gái chú đi lấy chồng, lúc ấy còn có hai mươi cái trứng gà nữa. Không ngờ vì quên không để ý nên gà nở mất rồi, khiến chú chịu phiền phức thế này đây.”

Dứt lời, ông nóng lòng giục: “Cô bé, cháu muốn mua thì mang chúng đi ngay đi!”

Cố Nguyệt Hoài khẽ bật cười, móc hai đồng hai hào còn lại trong túi cho đối phương.

Mỗi con gà con là một hào bốn xu, trong hộp giấy có mười sáu con. Tính ra thì đây là toàn bộ tiền trên người cô. Dù vậy, gà con sớm muộn gì cũng sẽ lớn lên, đến khi đó có đổi lại cho đại đội xã viên hay nhặt trứng thì cũng có lời.

Cố Nguyệt Hoài nhận thùng giấy, không trò chuyện nhiều lời, quay người định rời khỏi khu nhà.

Ông chú nhìn cô, chợt hô lên: “Cô bé, từ từ đã.”

Cố Nguyệt Hoài không hiểu gì nhưng vẫn ngoái đầu nhìn lại, bỗng thấy ông chú lấy một túi đồ ra khỏi tủ treo quần áo, đưa cho mình: “Cháu đi theo một chuyến, không thể để cháu mất công đi mà về tay không. Đây là lòng mề dư lại lúc mổ gà, cho cháu đấy.”

Cố Nguyệt Hoài ngẩn người, đôi mắt hơi cong cong, mỉm cười nói lời cảm ơn.

Cô ôm cái thùng giấy rời khỏi hẻm nhà họ Bách. Khi đi qua một khúc ngoặt vắng người, cô hơi dừng lại một chốc. Lúc trở ra, cô vẫn ôm thùng giấy trước ngực, nhưng bên trong không còn tiếng gà con kêu nữa.